Eind achttiende en begin negentiende eeuw dienden vele personen onder Napoleon bij het Franse leger. In mijn familie is dat ook het geval. Ik licht er één uit, Michiel Joosten (1793-1825), zoon van Gerardus Joosten en Johanna Daniëls. Michiel was een kleinzoon van Joannes Joosten en Cornelia Gommans, de voorouders van de grootmoeder (Maria Dorothea Joosten, 1879-1957) van mijn moeder.
Michiel diende vanaf 1813 bij de zesde coalitieoorlog, die duurde van maart 1813 tot mei 1814. Tijdens deze oorlog waren de Verenigde Staten de bondgenoot van Frankrijk.
In 1812 trok Napoleon Rusland binnen om tsaar Alexander I van Rusland te dwingen in het Continentaal Stelsel te blijven. Het Grande Armée, zo’n 600.000 man (270.000 Fransen en vele troepen van bondgenoten of vazalstaten), stak de rivier de Memel over op 24 juni 1812 en startte zijn veldtocht naar Rusland. Rusland noemde de oorlog de ‘Vaderlandse Oorlog’, terwijl Napoleon de oorlog de ‘Tweede Poolse Oorlog’ noemde. De verwachtingen van de 30% Polen in zijn leger werden echter niet ingelost, toen Napoleon weigerde enige concessie te doen aan Polen met toekomstige onderhandelingen met Rusland in het achterhoofd. Rusland paste de strategie van de verschroeide aarde toe, en trok zich alsmaar verder terug. De Russen trachtten de Fransen te stoppen bij Borodino, zonder succes, op 7 september.
Op 14 september werd Moskou bereikt en grotendeels platgebrand. Alexander weigerde echter zich over te geven. Napoleon kon zijn politieke doelen niet bereiken, en begon zijn desastreuze Grote Terugtocht, waarin 275.000 man omkwamen en er zo’n 200.000 gevangengenomen werden. Tegen november bereikten nog slechts 30.000 soldaten de rivier Berezina. Napoleon keerde terug naar Parijs in december.
De akte waarin Michiel Joosten wordt genoemd, is uitgezocht door Jacques Rutten. Rutten is gestart een lijst van de gemeente Helden door te nemen waarin maar liefst zeventig namen staan. Voor een dorp van zo’n 2.000 inwoners behoorlijk veel. Toch is die lijst allerminst volledig. In het archief van de gemeente Peel en Maas bevinden zich twee bestanden die nog heel wat extra namen en informatie opleveren. Het zijn het brievenboek van de maire (burgemeester) uit de Franse tijd en het militieregister van 1815.
In het militieregister van 1815 staan alle namen van mannen die eventueel zouden kunnen worden opgeroepen voor de nationale militie. Alle mannen die van 1780 tot en met 1796 zijn geboren staan in de lijst vermeld, tenminste als ze nog in leven zijn, of als men denkt dat ze misschien nog leven. Mannen van wie men zeker wist dat ze waren overleden, zijn (meestal) niet in de lijst opgenomen. Deze militielijst werd afgesloten op 1 juli 1815.
Bij heel wat namen in de lijst staat de vermelding ‘n’est pas revenu du service français’, (niet teruggekeerd uit Franse legerdienst, red.). Het gaat dus om mannen die dienden in het leger van Napoleon en die op 1 juli 1815 nog niet waren teruggekeerd, nadat Napoleon eind maart 1814 verslagen was. Het betreft jongelui die bijna zeker tijdens hun diensttijd zijn omgekomen, of vermist werden. Enkele van die vermisten vinden we later toch nog in Helden terug; de meesten echter zijn achtergebleven op één van de vele slagvelden of in een militair hospitaal, ver van huis.
In de papieren van die tijd staat bij Joosten geschreven ‘pourvoit à la subsistance de ses parents’. Dat betekent dat zijn ouders hem voorzien in zijn levensonderhoud. Tevens staat in de benoemingsakte dat Joosten ‘gereed is om te dienen’.
Ondertussen kon bij Vitoria-Gasteiz op 21 juni 1813 de Franse macht in Spanje gebroken worden door Arthur Wellesleys overwinning op Jozef Bonaparte. De Fransen werden gedwongen zich terug te trekken uit het Iberische schiereiland.
Oostenrijk en Pruisen zagen een kans in deze historische overwinning op Napoleon, en stapten terug in de oorlog. Frankrijk had kleine successen bij Lützen (2 mei 1813) en Bautzen (20 mei-21 mei) tegen Pruisisch-Russische legers. De slag bij Leipzig in Saksen (16 oktober-19 oktober), ook bekend als de Volkerenslag, uitgevochten tussen 195.000 Fransen en 350.000 geallieerden, dwong de Fransen zich terug te trekken in Frankrijk.
Napoleon leverde nog wat verzet in Frankrijk zelf, maar op 30 maart 1814 trokken de geallieerden Parijs binnen. Napoleon trad af op 6 april. Hierna werd het Congres van Wenen georganiseerd.
Napoleon werd verbannen naar Elba, en het huis Bourbon werd opnieuw op de troon gezet toen Lodewijk XVIII koning werd.
Mathijs Joosten bleef ongehuwd. Via zijn vader, Gerardus Joosten, ging de stamboom verder naar de huidige generatie.
Maurice Nijsten maakte met assistentie van Dénise Nijsten een lange documentaire over Gé Reinders. Gé werd bijna zeven jaar regelmatig met de camera gevolgd bij zijn uiteenlopende werkzaamheden en muzikale optredens.
Bewust gekozen voor Beringe
De herinnering van Lètjes Piet
De geschiedenis van Beringe