Tante Zuster vierde smaragden feest
Medio vorige eeuw was het in het Katholieke Limburg heel gebruikelijk dat in ieder gezin iemand ‘uitstroomde’ naar een geloofsgemeenschap. Zo ook Maria Josephina Creemers, een oud-tante van mijn moeder. Het was door een foto die mijn jongste zus had dat mijn moeder reageerde door te melden wie erop stond. “Ah, dat is Tante Engelberta!” En ik maar zoeken in de stamboom waar die ‘Engelberta’ ergens thuis hoorde.
Doordat we in de geschiedenis van deze zus van mijn moeders grootmoeder doken, kwamen we in Heerlen uit. Tante Maria Josephina Creemers, die geboren werd op 23 november 1873 in Baarlo, werd op 19 maart 1898 opgenomen bij de Orde van de congregatie ‘De Kleine Zusters van de Heilige Joseph’ in het ‘Savelbergklooster’ in Heerlen. Vanaf dat moment nam ze de kloosternaam ‘Zuster Engelberta’ aan. De naam ‘Engelberta’ is afgeleid van ‘Engel’ en betekent ‘Bode van God.’
Anno 2021 is het klooster er niet meer, maar het archief is nog wel aanwezig in het tot museum omgevormde klooster. Het imposante gebouw, waar ‘Tante Zuster’ op 24-jarige leeftijd naartoe ging, heeft een brede historie. Tientallen zusters, geholpen door dienstmeisjes en 
knechten, vingen er sinds 1905 honderden kinderen op. De zusters behoorden tot de congregatie van de Kleine Zusters van Sint-Joseph. Die werd bijna 150 jaar geleden in Heerlen gesticht door Mgr. Savelberg. Daar is nog het Moederhuis gevestigd en worden de archiefstukken van de verschillende huizen bewaard. Gabrielle Dorren beschreef de geschiedenis van de congregatie. Ik kreeg contact met Marc Sterk die documenten en foto’s met feiten boven wist te halen.
Mijn grootvader bracht vroeger vaker een bezoek aan zuster Engelberta. Het was per slot van rekening zijn tante. Mijn moeder heeft er nog een oud servies van geërfd.
Zuster Engelberta stierf op 94-jarige leeftijd, enkele maanden na haar 70-jarige gelofte. Ze werd in september 1968 begraven op het Kloosterkerkhof bij het Moederhuis, Huize de Berg. Haar graf is er nog steeds evenals de naamsvermelding in de gedachteniskapel.
In het laatste ‘Contactblad van de Zusteren’ van 1968 werd haar overlijden gemeld. “Met haar is heengegaan één van onze oudere zusters, die de stichter nog heeft gekend. Zij kon zelf met humor, haar eigen, vertellen dat zij vóór haar intrede tweemaal bediend was en dus zwak was. De Stichter heeft haar toch aangenomen in onze congregatie. Verraadde haar voorkomen een sterke geest in een zwak lichaam?”, zo valt te lezen in het blad dat meer dan vijftig jaar geleden werd uitgegeven.
De tekst vervolgt: “Zij was in haar goede jaren zeer bekwaam met de naald en was een precieze kosteres in Rolduc. Naar het Moederhuis gekomen, heeft zij zich verdienstelijk gemaakt met het vervaardigen van relikwieën van onze Stichter, Mgr. Peter Joseph Savelberg.”
Marc Sterk laat nog weten dat de relikwie’tjes van de stichter, die dus ook de oud-tante van mijn moeder heeft vervaardigd, nog steeds bestaan en ook nog als zodanig gemaakt worden.
Voor de geïnteresseerden: Het Savelbergmuseum is op afspraak te bezoeken (momenteel vanwege corona niet) en ligt aan de Gasthuisstraat 2 in Heerlen.