Burgemeester Sjra Frencken zette Wessem en Voerendaal op de kaart
Gerardus Jacobus Hendrikus (Sjra) Frencken (1911-1987) werd geboren als zoon van postkantoorhouder Hubertus Theodorus Frencken en Maria Anna Johanna Creemers in Helden. Een man die midden in de gemeenschap stond als burgemeester van Wessem en Voerendaal. Voordat hij tot burgemeester werd benoemd was hij werkzaam als ambtenaar ter secretarie in Roggel.
In Roggel was Sjra Frencken ook actief in het verenigingsleven. Zo was hij voorzitter en medeoprichter van gemengd koor Melodia. Een mooi verhaal het gebeuren rondom de processie. In de jaren veertig van de vorige eeuw trok die nogal sereen door het dorp. Frencken was wel in voor een grap en zorgde, dankzij een bevriende buurman die in de elektronicabranche werkzaam was, dat er luidsprekers in de kerk geplaatst werden waaruit kerkelijke gezangen kwamen. De deelnemers van de processie wisten niet waar het geluid vandaan kwam maar begonnen spontaan mee te zingen.
Frencken werkte op de secretarie in Roggel maar het had weinig gescheeld of hij was net als zijn broer Siegfried, het onderwijs in gegaan. Hij koos echter voor ambtelijke werkzaamheden en melde zich als ‘volontair’ op de secretarie en behaalde naast zijn werk zowel de diploma’s GA1 als GA2.
Sjra Frencken werd op 1 september 1949 benoemd tot burgemeester van Wessem. In deze tijd droeg deze gemeente nog duidelijke sporen van de Tweede Wereldoorlog. Frencken maakte zich sterk voor de overgang van de landbouw naar de industrie in Midden-Limburg. Dat dit proces moeizaam liep moge duidelijk zijn in het landelijke Limburg. In mei 1952 kwam Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Bernard naar de regio waar hij met burgemeesters, waaronder Frencken, sprak over dit proces. In Roermond werd de aanzet gegeven om de industrialisering gestalte te geven. Door de ligging van Wessem bij het kanaal was er een belangrijke rol in het proces voor deze gemeente weggelegd. De steenslagindustrie in Wessem kwam langzaam op gang, een proces waar Sjra Frencken zich sterk voor maakte.
Naast de industrie was Frencken een graag geziene persoon bij verenigingen. “Hij kende de bevolking door en door en wist met veel takt en wijsheid oude gevoeligheden te ontgaan”, aldus een artikel in Het Limburgsch Dagblad van 2 september 1958.
De eigenschap rondom takt en wijsheid kwam Sjra Frencken te pas toen er in Wessem de problematiek de kop opstak rondom de verkaveling van de gemeentelijke koeweide. Hij slaagde erin deze problematiek op te lossen. Onder zijn leiding werd ook het gemeentehuis in Wessem verbouwd.
De normalisering van de Panheelderbeek kwam ook van de hand van Frencken evenals de herziening van het uitbreidingsplan van Wessem, zo is te lezen uit diverse artikelen in het Limburgsch Dagblad uit die tijd.
Toen op 16 september 1958 Sjra Frencken als burgervader aan de slag ging in Voerendaal liet hij een mooie gemeente na aan zijn opvolger Alphons Kerckhoffs. Hij werd deze dag met zijn gezin opgewacht aan de gemeentegrens en met twee rijtuigen werd een rondrit door de gemeente gemaakt. Dat hij ad-hoc kon reageren merkten de inwoners meteen bij zijn installatie. Toen een scholier in het Limburgs dialect in rijm een gedicht voordroeg om Frencken en zijn gezin welkom te heten, bestond het dankwoord van Sjra Frencken ook uit een dialect rijmpje.
In Voerendaal dook meteen een probleem op dat bekend stond als het ‘forensenprobleem’. Doordat Voerendaal tussen Maastricht, Aken en Heerlen lag en vele inwoners daar werkten, waren er overdag minder bewoners in de gemeente. De grote woningnood was een ander probleem dat aan de orde was.
Het onderwijs in Voerendaal was slecht behuisd. Frencken maakte zich sterk door voor nieuwbouw te zorgen.
Ook rondom toerisme was Sjra Frencken een verbinder. Hij werd door de VVV in 1959 tot buitengewoon lid benoemd.
De oplossing van Sjra Frencken rondom de huisvestingsproblematiek van diverse scholen in Voerendaal werd ook in Maastricht op het Provinciehuis opgemerkt. In maart 1959 kwam de Gouverneur, Frans Houben, poolshoogte nemen. Frencken liet hem de nieuwbouw zien van enkele scholen in de gemeente.
Een nieuw politiebureau evenals ene modern postkantoor werden onder Frenckens’ bestuur gerealiseerd in de Zuid-Limburgse gemeente.
Was in Wessem de verkaveling van de koeweide een heet hangijzer in de tijd dat Sjra Frencken burgemeester was; een soortgelijk iets speelde ook in zijn tijd in Voerendaal. Omdat hij eerder met dit bijltje gehakt had, werd hij in de Provincie Limburg geïnstalleerd als voorzitter van de Commissie Ruilverkaveling.
De verenigingen spraken ook lof over Sjra Frencken. Zo kon in september 1959 Sjra Frencken de nieuwe terreinverlichting ontsteken op de terreinen van RKVV Voerendaal. Dit was een van de eerste verdiensten op sportief vlak van Sjra Frencken. Enkele jaren later, in 1964, nam Frencken stelling tegen een journalist die negatief geschreven had in de ‘Sportkroniek’ over erbarmelijke accommodaties in Voerendaal. “Mensen die niets om sport geven, weten ’t altijd beter!’, aldus de burgervader die hiermee de bevolking achter zich kreeg, temeer omdat de journalist geen goed onderzoek had gedaan daar er vanuit de KNVB en andere nationale instanties fondsen verzameld waren om zaken snel en effectief te laten verlopen, zo is te lezen in het Limburgsch Dagblad van 30 april 1964.
Dat na dit gebeuren de journalisten anders omgingen met bewindspersonen in Voerendaal was meteen merkbaar. Een journalist schreef op 30 april 1964 in het Limburgs Dagblad:
“Op de mooie raadszolder van Voerendaal is een ruit lichtelijk beschadigd en als de wind daarop staat tocht het. Op die tocht zit dan de pers, die vrijmoedig constateert dat het kil is.
Dinsdagavond was het niet kil, maar heerlijk warm omdat burgemeester Frencken in hoogst eigen persoon de kachel voor (niet ‘met’) de pers aanmaakte.
De weldadige infra-roodstralen hebben ervoor gezorgd dat onze correspondent de laatste restjes van zijn spit kwijtraakte. Voor de zonnelamp gisteravond werd gedoofd werd de raadsleden medegedeeld dat voor de verbetering van de verwarming in het raadhuis, een advies was binnengekomen. Waarvan warm akte!
Een maagbloeding zorgde ervoor dat Sjra Frencken even uit de running was. Hij herstelde en kon de laatste weken van 1964 zo trots als een pauw door zijn gemeente lopen. Frencken had een gedenkboek van Voerendaal naar het Vaticaan gestuurd waarvoor Paus Paulus VI een in de Franse taal gestelde dankbrief had gestuurd.
Buiten Voerendaal was Sjra Frencken ook bekend, sterker nog, zijn echtgenote Lies Frencken-Reinders had de eer om in Rotterdam de ‘Voerendaal’ officieel te dopen. De rederij had voor de naam gekozen omdat de naam van al hun schepen met een ‘V’ begonnen. Bij de officiële tewaterlating op 11 december 1964 schonk Lies Frencken een uit eikenhout vervaardigde plaquette met de tekst ‘Voerendaal ben ik gedoopt’ aan de kapitein van de boot.
Ook de regio Zuid-Limburg vond Sjra Frencken belangrijk. Zo zorgde hij ervoor dat belangrijke wielerwedstrijden door zijn gemeente maar ook door buurgemeenten reden. De samenwerking bevatte daarnaast ook nog andere zaken die gezamenlijk werden opgepakt.
Sjra Frencken werd op 1 februari 1969 eervol ontslag verleend. Tijdens een afscheidsreceptie sprak Frencken de aanwezigen emotioneel toe: “Als ik een muzikale omlijsting bij dit gebeuren kiezen moest, zou mijn keuze noch op de ‘Marche funêbre’, noch op het ‘Haleluja’ van Händel vallen, maar op Verdi’s ‘La forza del destino’: de macht van het noodlot, gedirigeerd door de maagd der gerechtheid, die in dit geval echter niet geblinddoekt hoefde te zijn”. Sjra Frencken werd door Jozef Sieben in Voerendaal opgevolgd als burgemeester.
Hij trad vanaf februari 1969 als inspecteur in dienst bij het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds (A.B.P.) in Eindhoven.
Het zijn slechts enkele anekdotes die we uit artikelen en verhalen konden optekenen. Zoon Huub (1941) is op dit moment gegevens aan het verzamelen over de burgemeesterstijd van zijn vader. “Ik baseer me daarbij op allerlei bronnen en hoop een samenhangend verhaal op hoofdlijnen te kunnen componeren”, zo vertelt hij.
Sjra Frencken overleed op 13 februari 1987 op 75-jarige leeftijd in Roggel.