Graanhandelaar Willem Lenders: ‘Liever kleine baas dan grote knecht!’
De Beringse graanhandel van Willem Lenders (1869-1956), een oom van mijn grootmoeder Cato Lenders (1903-1992), was een bekende onderneming in Groot-Helden maar ook ver buiten de gemeentegrenzen. In het tot stand te komen boek ‘Van Bieringen Tot Beringe’, dat komende maand uit zal komen, wordt Willem Lenders en zijn graanhandel beschreven.
Zo’n twaalf jaar geleden is het initiatief genomen om een boek over de geschiedenis van Beringe te schrijven. Initiators waren wijlen Giel Kessels en Henk Thiessen. De insteek was om een historische publicatie over de geschiedenis van Beringe samen te stellen.
Bewust gekozen voor Beringe
Het was niet zomaar dat Willem Lenders (in de volksmond bekend als ‘Lètjes Wöllem’) voor Beringe als vestigingsplaats van zijn graanhandel koos. Vanwege de Noordervaart was er qua transport veel mogelijk.
In de tijd dat Lètjes Wöllem de Beringse onderneming startte, waren er veel kleine zelfstandigen met zo’n soort handelsbedrijven. De grote tegenstander was de Limburgse coöperatie Landbouwbelang, de latere Boerenbond. Daar gingen veel boeren ook naar toe en sommige kleine zelfstandige handelaren (die toentertijd zelf ook landbouwer waren) verkochten hun bedrijf aan het Landbouwbelang. “Lètjes Wöllem moest niks hebben van de grote boerenbond en de bewindvoerders van die organisatie. Zijn devies was: ‘Liever kleine baas dan grote knecht!”, zo herinneren de kinderen van mijn grootmoeder zich. Deze ongehuwde ‘Wöllemome’ woonde immers bij hen in huis in Everlo, dicht in de buurt van de graanhandel.
De herinnering van Lètjes Piet
Ik kan me herinneren dat mijn grootvader, ‘Lètjes Piet’ (1909-1998) verhalen vertelde over de graanhandel. Via het kanaal kwamen er schepen aan met kunstmest. Die moest in zakken gedaan worden en via een ladder van onder uit het ruim van het schip naar boven gedragen worden. Mijn grootvader vertelde dat het onder jonge mannen die dit werk deden een sport was om de zakken zo zwaar mogelijk te maken. “Vaeg alles wat er nag likt mèr bij-ein en doot ut mèr in eine zak”, zo vertelde mijn grootvader toen het schip bijna leeg was. Vervolgens werd zo’n zware zak op zijn rug gelegd en droeg hij die alleen vanuit het scheepsruim via de ladder naar de wal. Daar werd de zak gewogen. Meer dan 100 kilo zat erin. Mijn grootvader vertelde dat met enige trots maar zei er bij dat het eigenlijk een domme actie was toen hij nog jong en sterk was.
De geschiedenis van Beringe
Het boek ‘Van Bieringen Tot Beringe’ behelst de geschiedenis van Beringe over een periode van 1364 tot ongeveer 1960 waarin alle boerderijen en woningen met hun bewoners worden beschreven. Daarnaast gaat er veel aandacht uit naar de Noordervaart, waar zoals gemeld de graanhandel van Willem Lenders lag, en de tram.
Auteur Henk Thiessen laat weten dat volgens hem Beringe nooit zo was ontwikkeld, als de Noordervaart doorgetrokken was tot Venlo.
Momenteel worden de laatste werkzaamheden verricht aan de totstandkoming van het boek dat ongeveer 400 bladzijden telt en waarin ruim 1.300 foto’s zijn opgenomen.
Het boek over Beringe is vanaf volgende maand verkrijgbaar. Voorinschrijven kan nu reeds door 25 euro te betalen. Online is hier meer over te vinden.