Sief Frencken cultuurdrager van het Limburgse woord

Het is vandaag, woensdag 23 maart 2022, op de kop af 25 jaar geleden dat de Limburgse taal officieel als streektaal werd geïntroduceerd. Voor de goede orde: Het gaat niet over hèt Limburgs maar over alle dialecten binnen de provinciegrenzen. Mijn grootvader, Sief Frencken, was in de vorige eeuw, dus al lang voor de officiële status die de taal in Nederland kreeg, bezig om het dialect te verspreiden. Dat deed hij niet onverdienstelijk.

Siegfried (kortweg Sief) Frencken (1907-1974) schreef al voor de Tweede Wereldoorlog in het Hèljes plat. Dat hij het schreef als ‘Heldjes plat’ laat zien hoe dat dialect in de loop van de jaren veranderd is. Van de vele gedichten die Sief maakte, werd een bundel gemaakt, Gröts op Eige Taal. De gedichten werden regelmatig in het huis-aan-huisblad ‘Midden-Limburg’ geplaatst. De gedichten haalden ook vaker het ‘Dagblad voor Noord-Limburg’. Auteur Frans Wilms noemt Frencken in een artikel uit 2003 de beste dialectschrijver die Helden ooit gekend heeft.

Frencken was niet de enige Heldenaar die zich bezig hield met het Heldens dialect. Namen als Graad Engels, Leike van Horen, (Meester) Sjeng Peeters en Harrie Brummans (Harie van de Klómp) mogen uiteraard niet ontbreken. De schrijfwijze van de heren was wel niet hetzelfde, de insteek liep echter gelijk.

Naast het dialect konden de tijdgenoten het goed met elkaar vinden. Zo was Leike van Horen samen met Sief Frencken een van de gangmakers om, ter gelegenheid van het 50-jarige jubileum, een nieuw dak te verkrijgen bij de Paters Lazaristen in 1953 en waren Sjeng Peeters en Sief Frencken collega’s op de Jongensschool in Helden-Dorp.

Niet enkel in het dialect dichten, zelfs een lied over Helden, jaren voordat ‘De Bretelboys’ het ‘officieuze’ volkslied van Helden-Dorp brachten, schreef Sief. Het lied kreeg uiteraard de titel ‘Heldje’ en werd van muziek voorzien door zijn schoonbroer Wiel Kranen.

In 2009 kwam het eerste Heldense Woordenboek uit. Ook hierin werd Frencken genoemd als één van de grondleggers van het Heldens dialect.

Ich dink, dèt hae zich op 23 mieërt 1997, prónt 25 jaor geleeje, bej ’t officieel make van de Limburgse taal, toch ein bietje gröts heet gevuld!’

Een gedicht van Sief uit augustus 1954 dat handelt over de erbarmelijke toestand waarin de wegwijzer tegenover Hotel Antiek in Helden-Dorp zich bevond: